Nieuwe perspectieven voor journalistiek en samenleving

One11, begon in 2011 als initiatief van enkele journalisten van een groot aantal landelijke media. Een website vol inspirerende verhalen door journalisten, over de mensen die ze onderweg op de aardbol tegen kwamen. Mensen die ondanks crisis, oorlog of andere problemen doorknokken om hun omgeving en de wereld te verbeteren. Mensen die niet verslagen en gelaten wachten op wat voor vreselijks er morgen gebeurt maar die aan hun kinderen denken, vooruitkijken en dan een antwoord zoeken op de vraag die iedereen zich zo nu en dan stelt: wat nu?

One11 bood journalisten de kans zonder deadline, zonder opdracht, zonder gezagsrelatie bouwers te beschrijven wier mooie werk anders wellicht – door de permanente vraag om een concrete nieuwsaanleidingen – buiten de spotlights zou blijven.

Situatie

Journalist Bas Mesters (NOS, NRC) raakte (onder anderen door 9/11) ontmoedigd door de onheilspellende toon van berichtgeving in de media. Als correspondent in Italië zag hij moedige burgers die de handen uit de mouwen staken om iets te veranderen in hun omgeving. Artikelen over deze ontwikkelingen worden nogal eens vermalen in de grote nieuwsstroom. Mesters vond het tijd voor een journalistiek gebaar en vroeg de programmeurs van Bitman en de ontwerpers van MV om gezamenlijk een manifest en nieuwjaarscadeau voor 2011 te maken.

Service

We maakten de website one11.nl voor Nederland en lanceerden deze op 1-1-2011. Correspondenten, columnisten en cartoonisten van allerlei media brachten verhalen van mensen die vanuit een betrekkelijke anonimiteit en soms met gevaar voor eigen leven iets probeerden te veranderen aan hun omgeving. Die niet breken, maar bouwen.

Journalisten van vrijwel alle Nederlandse media werkten gratis mee aan dit initiatief en ook wij participeerden belangeloos. In het ontwerp van deze website – een ‘catalogus van verhalen’ – leggen we de nadruk op steeds elf portretten van ‘helden’. De navigatie benadrukt de vijf journalistieke w’s: wie, wat, waar, wanneer en waarom; maar ook het belangrijke zesde en symbolische ‘wat nu?’: een zeer relevante vraag voor journalisten die opereren in onzekere tijden als de onze.

Om persoonlijke verhalen van deze helden tastbaar te maken zetten we portretfoto’s centraal. De redactionele structuur is zo opgezet dat verhalen via verschillende ingangen toegankelijk zijn; zo toont de pagina ‘Wie’ zowel helden als journalisten, de ‘Waar’ toont portretten op de wereldkaart zodat je kunt zien waar de helden actief zijn. ‘Wanneer’ bracht actuele publicaties naar aanleiding van one11 in media. ‘Wat nu?’ startte met een oproep voor het bedrijven van nieuwe journalistiek. Een sterk typografisch woordmerk zorgde voor herkenbaarheid wanneer verhalen van One11 gepubliceerd werden in kranten en op tv.

Vraaggericht bouwen

De site kreeg op verzoek van gebruikers in de maanden na de lancering nieuwe features (wij maakten aanpassingen in het ontwerp). Zo begon op de Wat nu? een wisselkolom over de noodzaak en toekomst van journalistiek. Kwam de knop ‘Meld een held’ waarmee gebruikers de mogelijkheid kregen om zelf helden in te brengen. Gebruikers konden zich abonneren op One11 Daily, een nieuwsbrief over nieuwe portretten. Zo bleef de site niet enkel in de eerste weken van januari in beeld, maar verspreiden de portretten zich via de community.

Uniek gelegenheidsnetwerk

One11 is uniek gebleken vanwege de samenwerking tussen journalisten van vrijwel alle nationale en regionale kranten en van NOS en RTL. Veel kranten en sites namen One11-verhalen over. Gerenommeerde columnisten en journalisten reflecteerden naar aanleiding van One11 over de journalistiek.

Heel leuk is ook dat jonge journalisten hun One11-stukken betaald afgedrukt zien in kranten die niet hun vaste opdrachtgevers zijn. Ook zij vliegen weer wat hoger. One11 sloot het journalistiek gelegenheidsnetwerk af met de documentaire-week Niet Breken maar Bouwen op het digitale tv-kanaal Holland Doc 24.
Na diverse verzoeken uit verschillende landen (o.m. VS, Afrika, Servië, Italië, Duitsland) werd One11 op 31 januari 2011 ook Engelstalig. Daarnaast heeft Bas Mesters de ervaringen die hij opdeed met One11 geïntroduceerd in het onderwijs. Aan de opleiding Journalistiek van Hogeschool Windesheim werd het lectoraat constructieve journalistiek ingesteld.